Geçen kış kaybettiğim ve tohumdan yeniden yetiştirmekte olduğum Goat's Weed'in tüylü gövdesinin diğer C. annuum varyetelerine aktarılması heyecan verici olacak.Bu özelliğin genetik geçiş paterni merak konusu.Elimdeki bodur ve 0 Scoville Medusa'ya bu tüylü gövde yapısı veya variegata yaprak özelliğinin aktarılması da çalışılabilir.C. chinense varyeteleri ile yapılacak hibritleme ile chinenselere variegata yaprak özelliği aktarılabilir.
Elimde sadece C. frutescens 'Tabasco' mevcut.Bu efsanevi Capsicum beklenilen tüm özelliklere sahip olduğundan ve frutescens'in interspesifik hibritleme bariyerlerini de gözönüne alarak bitkiyi sadece tüketim amaçlı yetiştirmeyi planlıyorum.
C. pubescens gen havuzum kısıtlı olduğunda halen elimde olan Yellow Manzano ve büyüttüğüm CAP 217'yi hibritlemeyi planlamıyorum.Nadir yetiştirilen CGN 19198 mor çiçeklerinin de işaret ettiği gibi bir C: eximium varyetesi.Teorik olarak C. pubescens ile hibritlenebiliyor.Daha önce yapılmamış bir çalışma olduğundan sonuçları heyecan verici olabilir.Bunun ötesinde C. eximium C. baccatum'la da hibritlenebiliyor yani bridge olarak kullanılabilir.Sınırlı alanda çok farklı sonuçlar elde etme olanağı olduğu görülüyor.
C. baccatum varyeteleri düşük Scoville değerleri ve meyvemsi lezzetleri ile salatalarda taze tüketim ve biber tozu üretimi için ideal.Baccatumların intraspesifik hibritlenmesinde benim için en önemli özellik Lemon Drop'daki limonsu aromanın diğer varyetelere aktarılması.Bu konudaki ilk çalışma olan Hot Orange ile hibritleme bu açıdan başarısız oldu ve proje terk edildi.2022'de hedef Lemon Dropla çok lezzetli Rain Forest'in ve Queen Laurie'nin hibritlenmesi ve F2'de limonsu aroma ve lezzetin yakalanmaya çalışılması.Interspesifik hibritleme ise C. chinense ile başarıyla gerçekleştirilebiliyor.Aday varyeteler Koyu renkli Kathumby ve bodur/çok düşük Scoville'li Pimenta da Bico.İlginç formu ile Nepalese Bell ilk baccatum adayı.F2'de ilginç formlu ve aromalı hibritler elde edilebilir.
Geçen sürede 2 gece sıcaklıklar 0Cnin altına düştü.Donun etkileri açıktaki çeşitli bitkilerde tam olarak görüldü.Güney cephedeki giriş sundurmasında duvar dibine konuşlu C. annuum 'Cabai Chili Tree' yaprak kayıplarına rağmen dondan etkilenmedi.Kışlama yaptığım merdivenlerdeki bitkiler ise hala yaprak çıkarıp tohum kapsüllerini büyütmeye renklendirmeye devam ediyorlar.Bu konumun zone 10A olduğunu söylemek mümkün.Şubat ve martta sabah donları da sorun yaratmazsa bu yerde Capsicumları açıkta ve başarıyla kışlamak ve hatta erken baharda ürün almak mümkün olacak gibi görünüyor.Yaklaşık 15-20 saksılı Capsicumu kışlayacak yer mevcut.Martta proje sonuçlandığında görsellerle bir değerlendirme yapmayı planlıyorum.
Maalesef volunteer annuum'da tohum kapsülleri nihai olarak kırmızıya döndü.Scoville değeri 50 000 dolayında.Her ne kadar kompakt olsa da düşük verim ve yenilik içermemesi nedeniyle yer kısıtlılığının da etkisiyle bitkiyi sökmeye ve tohum almamaya karar verdim.Diğer volunteer şimdilik sarı renkte .Sürecin gelişimi ile nihai rengi ve scoville değeri gözlenecek.
Kıyı Ege zon 9B'de Capsicumların kışlanması en kolay ve başarılı şekilde ısıtılmıyan serada oluyor.Hatta ilkbahara doğru kapsül gelişimi ile ürün almak da mümkün oluyor.Toprakta kışlama şu ana kadar sadece C. annuum 'Costeno Amarillo'da mümkün oldu ancak bitki soğuktan çok etkilendi.Hem yerden tasarruf hem de kolaylığı nedeniyle yeni çalışmam eğer başarılı olursa nispeten dayanıklı Capsicumlarda alternatif bir kışlama yöntemi olabilir.Güneye bakan ve bodruma inen merdivenin basamaklarına gündüz güneş alacak şekilde saksıları dizdim.Merdivenin üzeri kapalı olduğu için yağmur ve rüzgardan korunaklı bu nokta duvarın radyatif sıcaklığı ile bir zone yani zone 10'a muadil olabilir.Buraya C. annuum ve C. baccatum hibritlerimi konumlandırdım.Açıkçası bu bitkiler gözden çıkarılmıştı yani başarısızlık halinde kayıp olarak değerlendirilmezler.
Kanarya adası kökenli eski tohumdan yetiştirdiğim Capsicumun tohum kapsülleri turuncu kırmızıya döndü.Etli sulu ve lezzetli kapsülün oldukça acı olduğunu söyleyebilirim.Acılık 50 000 scoville düzeyine ulaşıyor olabilir.Sonuçta tohumların türüne uygun yani C. baccatum 'Aji Norteno' olduğunu söylemek artık mümkün.Bitkiyi soğuklar öncesi seraya alıp kışlamayı planlıyorum.
Not: Bitki gece soğuklarından en fazla etkilenen Capsicum olduğundan gecikmeden bitkiyi seraya aktardım
Kanarya Adalarındaki satıcının bir başka hatası da yıllar önce aldığım Chiltepin Amarillo'da oldu.Tohum kapsülleri evet rengine doğruydu ancak bir aviculare için çok büyük ve sarkıcı tarzdaydı.Ayrıca Scoville değeri herhalde 20 000'i geçmiyordu yani bekleneneden azdı.Sonuçta bu bitkiyi yıllarca ne olduğuna karar veremeden yetiştirdim. Bitkinin hızla büyümesi verimliliği meyvenin az acı ve lezzetli olması devamlılığını sağladı.Ayrıca dökülen tohumlardan kolaylıkla volunteerler elde etmek, 2020 kışını toprakta atlatabilmesi gibi tercih sebepleri de mevcut.Süreçte bu bitkinin bir hibrit olduğunu düşünmekteydim ancak satıcının sitesindeki bir Capsicum hem görsel hem tanımlama hem de isim benzerliği ile öne çıktı.Costeno Amarillo.İsmin de belirttiği gibi Meksikanın kıyı bölgelerinde yaşayan yarı vahşi olasılıkla doğal hibrit bir annuum!!!!Her halükarda bu bitkiyi yetiştirmeye ve olaslılıkla annuum/chinense hibritlemede kullanmayı planlıyorum.
İzmirin turistik bir köyünde bir restoranın önünde saksı da bir Capsicumla karşılaştım.Bodur ve yanlara doğru dallanan bitkinin meyveleri konik ,dik ve ilk renkleri beyaz.Nihai renk kırmızı ve kapsüller dalında kuruma eğiliminde.Kuşkusuz bir kapsül aldım...Tadımda ince duvarlı kapsül 0 Scoville!!!Tohumları hemen kurutup bu hoş ornamentali denemeye karar verdim.
Yazın çiçek kışın ise yenilebilir otlar yetiştirdiğim bir tarhta çiçekleri sökerken 2 tane capsicumla karşılaştım.C. annuum görünümündeki bitkiler bodur ve kapsüller şu anda siyah.Her 2 bitkiyi de söküp toprak ve diatomitli saksılara aktardım ve seraya korumaya aldım.Merak konusu olan bir hibrit görünümdeki bitkilerin tohum kapsüllerinin nihai rengi, lezzet ve acılığı.
Yaşadığım kasabada sokak arasında bir dükkan önünde betondan bir saksıya dikilmiş bodur, koyu yeşil yapraklı bol çiçek açan, mor çiçekli bir ornamental ile karşılaştım.Bitki görünüm olarak ornamental bir C. annuum'a uygunluk gösteriyordu.Kapsüller koyu siyah renkte ve damla formunda olduğundan bir kapsül alıp bitkiyi yetiştirmeye karar verdim.Tüm kapsüllerin siyah olması nihai rengin siyah olma olasılığını akla getiriyor.Bildiğim kadarıyla meyvesi siyah kalan bir annuum mevcut değil.Eğer bu gerçekleşirse chilli dünyasında etkileyici bir yenilik olacağı kesin Eğer kapsüller kırmızıya dönerse de bitki gene de yetiştirilmeyi hakkediyor.İnce duvarlı kapsülde bol çekirdek var ve ornamentallerde az görülen şekilse 0 Scoville!!!Heyecan dorukta..
Yıllar önce belçikalı bir facebook dostum bana birkaç çeşit Capsicum tohumu göndermişti.Bu tohumlardan Kathumby'yi hiç denememiştim.Uzun yıllar sonra ektiğim tohumlardan ikisi çimlendi!!Bu Capsicum mor renkli çiçekler, koyu renkli yapraklar ve tohum kapsülünün son aşamada siyah renkte kalmasıyla chinenselerde Pimenta da Neyde ile ayrı bir yerde duruyor.Kökeni tam bir gizem ancak özellikleri ile renkli ve olasılıkla ornamental bir annuum ile chinense hibriti olmalı.Bu olaslılık gözönüne alındığında annuum, chinense ve baccatumlarla köprü görevi görebileceğini ve hibritlenebileceğini öngörmek mümkün.Çimlenen 2 bitkinin hypocotil'inin koyu renkli olması heyecan verici!!!2022 ilkbaharda çok ilginç hibrit çalışmaları gerçekleştirilecek...
F2'de beklenen segregasyon yani resesif genlerin de gözlenebildiği genetik çeşitlenme.C. baccatum 'Piri-Piri' x C. baccatum 'Hot Lemon' F1 kapsülleri yeşilden kırmızıya dönüyorlardı.F2 tohumlarından 3 bitki yetiştirdim ancak bu üç bitkide genetik çeşitlilik sıfır!!!Hatta F1 ile aynı olduğu da söylenebilir!!İlk anda hibritlemede hata olduğu da düşünülebilir ancak Piri-Piri kapsülleri önce krem renkte olduğundan hata olasılığı ekarte edildi.Geriye de Pimenta da Neyde gibi stabil hibrit gelişimi dışında olasılık kalmadı.Çok ince duvarlı ve dalında kurumaya eğilimli kapsülleri kurutup toz yapmak için topladım.Bitkinin erkenci ve verimli olduğunu söylemek mümkün.Henüz gelişen kapsüllerle bir parti daha hasat etmek mümkün olacak.
800'den fazla varyeteye sahip olmak her ne kadar etkileyici de olsa konu Capsicum olduğunda riskleri de barındırıyor.Yeterince izole edilemeyen bitkilerde hibitleşmeler görülüyor.Yüzlerce varyeteyle uğraşmaktan kaynaklanan karışıklıklık da eklenince satın alınan tohumlar çeşidine sadık olmayabiliyor.Kanarya Adalarına yerleşik satıcıda maalesef bu sorunlarla sıklıkla karşılaşıyorum.Yıllarca önce alıp beklettiğim C. baccatum 'Aji Norteno' tohumlarından 2 bitki elde ettim.Bitki çiçek açtı ancak C. baccatum için tipik olan petal renklenmesi çok zayıf!Kapsül boyu beklendiği gibi ancak ilk renk beklendiği gibi koyu yeşil değil sarıya yakın açık yeşil!Bitkinin bir hibrit olma olasılığı var.Daha net konuşmak için nihai rengi beklemek gerek.Tabii lezzet ve acılık testi de o aşamada.
Aslında bu varyete ilk yetiştirdiğim Capsicumlar arasındaydı ama adı değişikti.C. annuum 'Tricolor Variegata' Trifetti olarak da biliniyordu ancak ABD kökenli bu ilginç ornamental artık daha çok Purple Tiger olarak adlandırılıyor ve ben de bu adı kullanmaya karar verdim.Hızla büyüyüp meyve tutan varyetenin kapsüllerinin nihai rengi kırmızı.Ornamental Capsicumlarda en önemli problem çekirdek sayısının fazlalığı ve kapsülün acılığı.Bu olumsuzluklar Purple Tiger için de geçerli.Bu varyete ornamental olmanın ötesinde hibritlemede kullanılabilir ve kapsüllerden sos yapılabilir.Sonuçta C. annuum 'Purple Tiger'yetiştirmeye değen bir Capsicum.
Halen 2021 mevsimi devam eder ve capsicum meyveleri olgunlaşırken yeni mevsime yönelik ilk düşünceler şekillenmeye başladı.Önceki yıllarda chinense varyetelerine ağırlık vermiştim..Elde ettiğim tohumların bir kısmını yetiştirdim ve belgeledim.Bazı varyeteler ise hiç yetiştirilmedi.2021 sonu gibi 3-4 çeşit seçip baharda olgunlaşacak ve dış mekana aktarılacak şekilde ekim yapmayı düşünüyorum.Bunlar ornamental olmalarının ötesinde capsicum tozu olarak değerlendirilecekler.Pubescens ile ilgili olarak ilk düşünce San Isidroyu yeniden yetiştirmek mini, brown ve belki Aji Largo varyetelerini temin etmek.Frutescens'de Tabasco ve Purrira'nın yeterli olacağını düşünüyorum. Annuum'da çalışma benim için önemi olan Fish pepper ve paprika üretimine uygun varyetelerin temini ile sınırlı olabilir.Vahşi türlerden sadece C. lanceolatum tohumu istenebilir.Bu ilk değerlendirmenin bir taslak olduğunu da unutmamak lazım.
Urla zone 9B'de yer aldığından C. pubescens'ler için ideal bir yer değil.Sıcak ve kavurucu rüzgarlar özellikle haziran eylül ayları arasında bu türü zorluyor.C. pubescens bu iklimde ilk ve sonbaharda gelişip çiçek açıyor meyve tutuyor kışın ise hiberne oluyor.Yani gelişim sınırlı ve ikiye bölünmüş durumda.İlkbaharda tutan meyveler de yaz sıcakları ile toplanamadan dalında çürüdü.Sadece tohum toplanabilecek durumdaki meyveler nedeniyle bitkiyi derin budayıp sonbaharda daha kompakt bir gelişim oluşturmaya karar verdim. Bu arada Semillas'dan kış başı mini Rocoto, Brown Rocoto ve belki Aji Largo ya da Giant Rocoto tohumu getirtmeyi de planlıyorum.
Capsicumları kışlamak erken mevsimde gelişmiş bitki elde etmekten kaynaklanan avantajlar sağlıyor.Ancak bu seneki gözlemim bunun C. annuum'larda çok işe yaramadığı yönünde.Kışladığım yeşil kıl biberler Jalapeno ve Hungarian Black'den çok az ürün alabildim.Bu nedenle seneye mevsimlik annuumları yeniden başlatmaya karar verdim.Tabii ornamentaller hariç.
CGN 19198 çok farklı yönleri olan bir Capsicum.İki kez budamama rağmen 2 metreye yakın boy atan bitki yan dal verme eğilimi göstermiyor.Hasat sonrası oldukça dipten budayarak bitkiyi bodurlaştırmayı planlıyorum.Tohum kapsülleri kısa sürede olgunlaştı ve kurumaya başladı.Kapsülün yenilemeyecek kadar ve C. annuum var. glabriusculum'a göre daha acı olduğunu söyleyebilirim.50-100 000 Scoville gerçekçi bir tahmin olabilir.Kapsülleri wild annuumlarla birlikte fırında kurutup blenderde çekmeyi planlıyorum.Tabii bir miktar tohumu saklamak şartıyla. Bitkiyi ilginç özellikleri nedeniyle olabilirse kışlamayı da planlıyorum.
Bu Capsicumun tohumunu yıllar önce alıp hiç denememiştim.Geçen sonbaharda başlatıp tohumdan büyüttüğüm bitki ilk çiçeklerini açtı.Neyse ki bu nadide Capsicum doğru çıktı.İnce dal şeklinde boyuna büyüyen bitki kesmeme rağmen yan dallanma göstermedi ve uzun iki dal şeklinde kaldı.Gövdenin alt bölümü odunlaştı ancak üst kısım yine zayıf.Çiçekler çarpıcı şekilde tek noddan 3-4 tane çıkıyor.Çiçeklerin renklenmesi de ilgi çekici.Bu Capsicumun ne olduğu hala netleşmiş değil.En geçerli tahmin C. eximium olduğu.Diğer olasılıklar C. praetermissum veya yeni bir tür olması.Bu bitki mutlaka kışlamayı düşündüğüm Capsicumlar arasında.
Geçen sene elimdeki tohumlardan çimlendirdiğim C. galapagoense sera ortamında çok iyi gelişim gösterdi.Hızla gelişen bitki çiçek açtı ve kapsüller oluşmaya başladı.Genelde zor olarak bilinen bu türün sera ve diatomite uyumu memnuniyet verici.Halen koyu yeşil siyah renkli tohum kapsüllerini olgunlaştığında deneyimlemeyi ve tohumları hasat etmeyi planlıyorum.
C. baccatum 'Aji White Fantasy' çok hızlı gelişen çiçek açan ve meyvesini olgunlaştıran bir hibrid.Plasentada hafif bir acılık var onun ötesinde duvarlar ince meyvemsi aromalı tatlı.Salatalarda kullanıma çok uygun bir Capsicum. Bitkiyi kışlamayı planlıyorum.
C. pubescens'ler geç ve zor meyve tutması ile meşhurdur.Geçen sonbaharda çimlendirdiğim Manzano Yellow baharla birlikte hızla büyüdü 1.5 mt boylandı ve çiçek açıp meyve tuttu.Yine C. baccatum 'Aji White Fantasy' de aynı boya ulaştı ve meyve tutmakta.Her 2 bitkiyle birlikte seradaki diğer Capsicumları akşam güneşi alan dış mekana çıkardım ve sulama sistemine bağladım.gelişen diğer yeni bitkileri de kalıcı saksılarına almaya başlıyorum. Capsicum mevsimi resmi olarak başladı...
2021 için yeni Capsicumları 2 grupta değerlendirmek gerek.2020'de çimlendirip büyüttüğüm serada kışladığım bitkiler ve 2021'de çimlendirdiklerim.İlk gruptakiler C. baccatum 'Aji White Fantasy', C. baccatum 'Trapadeira do Werner'.Bu 2 bitkiyi hem tüketmek hem de C. baccatum 'Hot Lemon'la hibritlemek için seçtim.Her iki bitki de tomurcuk geliştirdi.Geçen sene kaybettiğim sorunlu C. galapagoense'yi de yeniden ürettim.Bitki halen olgunlaştı ve çiçek açmaya başladı.CGN 19198 oldukça eski tohumlardan büyüyen 2 bitkiden biri gelişimi ile çeşide uygunluk gösteriyor.Çiçek açmadığı için kesin konuşmak mümkün değil.Diğer bitki ise hem gelişim, dallanma tarzı hem de tüylü yaprakları ile bir C. pubescens görünümünde.Ancak yapraklar küçük ve tohum siyah değildi.Yani gizemli Capsicumun ne olduğu konusunda çiçeklenmeyi beklemek gerekiyor.Muhtemelen facebookda paylaşım yaparak görüş almak gerekecek.2012'de çimlendirdiklerim ise tüketim ve merak odaklı Capsicumlar. C. annuum 'Cabai Chilli Tree', C. frutescens 'Tabasco', C. chinense 'Aji Panca', C. chinense 'Fatalii Brown', C. annuum tatlı kıl biber, C. annuum 'Jalapeno'.Son olarak da başarılı tek hibritlemede açılımı görmek için C. baccatum 'Piri Piri' x 'Hot Lemon' F2
2020 kışında tek bir Capsicumu dış mekanda kışladım.Güney cephede korunaklı bir noktadaki bu bitki kışı yaprak ve bazı dalların ucunda kayıpla atlattı.Her zaman ilgimi çeken bu bitki C. annuum 'Goat's Weed' Diğer Capsicumlar serada kışlandılar.Gece sıcaklıkları 2C'nin altına düşmedi yani don olmadığından soğuğa bağlı kayıp söz konusu değildi.Ancak kışın seralarda diğer risk yüksek nem.Sürekli hava sirkülasyonuna rağmen yüksek neme bağlı fungal hasarlar kaçınılmaz.Yine de kayıp kabul edilebilir düzeyde kaldı.Serada kış başında bahçeden söküp saksıya aktardığım ve zaten saksıda olan C. annuum kıl biberler, Purple Serrano, Cayenne, Hungarian Black, Jalapeno, Chocolate Cherry,Royal Black C. annuum ssp glabriusculum, C. baccatum 'Hot Lemon', Ulupica Large az da olsa ürün verdiler.Baharla birlikte tüm bu Capsicumlar filizlendi çiçeklenip meyve tutmaya başladı.Yani kışlama ile erken ürün elde etmek mümkün oldu.
2020 kışında sadece 2 Capsicumu kaybettim.Her zaman olduğu gibi C. pubescens'ler dayanıklılık sorunu gösteriyorlar.San Isidro serada olmasına rağmen kış sonunda kurudu.Bitkinin diatomit değil de toprak kültüründe olması kayıpta etkili olabilir.Diğer kayıp ise yıllardır baktığım C. rhomboideum.Bitki yaz ayını çok uygun olmayan bir ortamda geçirdiğinden zayıflamış olabilir.Yaşlanma da bir başka olasılık.Elimde tohum olduğu halde şimdilik yenilemek istemediğim bir Capsicum.
