Pimenta da Neyde hakkında

Brezilyalı emekli öğretmen Neyde Hidalgo evinin bahçesinde eşiyle birlikte çeşitli bitkiler yetiştirerek zamanını değerlendiriyordu.Bir gün bahçesinde alışılmadık görünümde Capsicum fideleri ile karşılaştı.Bu bitkileri büyüten N. Hidalgo ve eşi koyu renk gövde ve yapraklı, sarkıcı tarzda koyu mor/siyah  çok acı kapsülleri olan bir Capsicum bulduklarını anladılar.Bu çeşidi tüm Capsicumlardan farklı kılan kapsüllerin sürekli koyu renkli kalması kırmızı renge dönmemesiydi.Capsicum yetiştiricisi Finlandiyalı J. Kilpinnen sayesinde bu çeşit tüm dünyaya yayıldı ve ilgi ile karşılandı.Jukka bu Capsicum çeşidini ilk bulan ve yetiştirene itafen Pimenta da Neyde (Neyde'nin biberi) olarak adlandırdı.Bu konuda genetik bir çalışma yapılmamış olmakla birlikte genel kanı Pimenta da Neyde'nin Capsicum annuum X Capsicum chinense doğal hibridi olduğu yönündedir.Tohumdan üretim hep benzer bitkiler oluşturduğundan bu hibridin doğal olarak stabilleştiğini yani uzun süredir kendi içinde çaprazlandığını düşünmek yanlış olmaz.Ancak şu ana kadar doğal ortamda Pimenta da Neyde'ye rastlanmamıştır.Bir chinense mutasyonu olma ihtimalini dışlamak da mümkün değildir.Bu ilginç Capsicum çeşidini deneyimlemek ve ileride diğer varyetelerle çaprazlamak heyecan verici olacak.

Pimenta da Neyde tomurcukları büyüyor

Serada bulunan Pimenta da Neyde’nin tomurcukları gelişmeye devam ediyor.Bitki kalın ve sert gövdesi sayesinde desteksiz durabiliyor, yapraklar da çoğu Capsicumdan farklı olarak aşağıya sarkmıyor.Oldukça dayanıklı görünümde ve sorunsuz gelişen bitkinin kapsül oluşturma ihtimali yüksek.

Uvilla Grande

Capsicum chinense 'Uvilla Grande' 2 cm çapında kiraz gibi sarkan kırmızı renkli çok acı kapsülleri ile öne çıkan ve muhtemelen Peru kökenli bir Capsicum çeşidi.Uvilla ispanyolcada küçük üzüm, Grande ise büyük anlamına geliyor.Uvilla Grande'yi az tanınması ve ilginç kapsül formu nedeniyle tercih etmiştim.Temmuz ortasında çimlenen bitkiler diatomit içeren subirigasyon kaplarına aktarıldı ve hızlı bir büyüme ile 12. haftada  serada ilk çiçeklerini açtı.Yılbaşından önce ilk olgun kapsülleri hasat etmeyi planlıyorum.

Pimenta de Bico, Capsicumlar diyarından!

Yakın bir akrabamız 2011'de Güney Amerika'da turistik bir tatil gezi gerçekleştirmişti.Yolları Brezilya'ya düştüğünde balkonlarında yenilebilir bitkileri yetiştirmeyi sevdikleri için karşılaştıkları ilginç bir Capsicum'un tohumlarını satın almayı ihmal etmediler.Bu yaz balkonlarında yetiştirdikleri bu Capsicumdan çok memnun kalıp bana da tadım şansı sağlayınca bu kültivar üzerinde durmanın iyi olacağını düşündüm.Kaynaklarda 1000 SHU olarak belirtilmekle birlikte bana göre acılık hissi vermeyen 1-2 cm uzunluğunda sarkıcı tarzda gelişen ve uçları sivri, kırmızı tohum kapsülleri gerçekten çok dekoratif görünüyordu.Kompakt bir bitki üzerinde yetiştirme koşullarının yetersizliğine rağmen epeyce kapsül oluşturan bu bitki 'Pimenta da Bico' bir Capsicum chinense!Pimenta Biquinho' olarak da adlandırılan bu kültivar Brezilya'da çok yaygın ve starterlar, mezeler üzerinde daha çok dekoratif olarak kullanılıyor.Bico-Biquinho sözcükleri portekizcede gaga anlamına geliyor ve kapsüller bazı kuş türlerinin kırmızı gagalarına  benzetildiği için tercih edilmiş olsa gerek.Akrabamızın incelik göstererek benimle paylaştığı 2 tohum kapsülünü kurutup tohumları çıkardım. Bugün 5 tohumu diatomite ekerek hem çimlenme oranını değerlendirmeyi hem de bu kompakt bitkiyi yapay aydınlatmada büyütmeyi planlıyorum.Tipik chinense aroması düşük, çok dekoratif ve tatlı Pimenta de Bico mutlaka yetiştirilmeli!

Küçük kap bol ürün!

Diatomit içeren subirigasyon kapları aynı verimliliği sağlama açısından saksı kültürü ile karşılaştırıldığında 1/2 ile 1/4 oranında küçük olabiliyor.Bu sistemin en büyük dezavantajı ise sıcak peryotta günde iki kereye ulaşan sulama gereksinimi.2013'de kap hacimlerini arttırarak bu olumsuzluğun önüne geçmeyi ve verimliliği arttırmayı planlıyorum.Fatalii Brown 2.5 lt hacmindeki subirigasyon kabında çok iyi performans gösterdi ve 30 kadar tohum kapsülü oluşturdu.Yeni mevsimde 9-13 lt hacmindeki kaplarda gelişim ve meyve veriminin hangi düzeye ulaşacağını düşünmek bile heyecan verici!

Pimenta da Neyde ilk tomurcuklar!

Pimenta da Neyde tahminimin ötesinde hızla büyüyor.Bitki yaklaşık 40 cm boylandı ve ilk tomurcuklarını büyütmeye başladı.Serada duran bitkinin Ocak'tan önce tohum kapsülü oluşturma ihtimali heyecan verici!

Subirigasyon kabında Datil

Datil bahçede toprak kültüründe subirigasyon saksısında ve daha geniş subirigasyon kabında çok iyi gelişim gösterdi.Her üç yetiştirme ortamında da bitki 50 cm boyu aşmadı ve kısa internod mesafeleri ile yoğun ve kompakt bir görünüm aldı.Subirigasyon kabında bitkinin dalları kabın kenarından aşağıya sarktı.Bu şekilde küçük bir duvar görünümü alan bitki üzerindeki olgun tohum kapsülleri ile dekoratif bir görünüm oluşturdu.

Bahçede başarı!

Capsicum pubescens'in başarılı şekilde yetiştirilmesi için gereken şartlar maalesef bahçede toprak kültüründe yeterince sağlanamıyor.2 yıl üst üste bahçede yetiştirmeye çalıştığım Manzano'lar çiçek bile açamadan kış aylarında donarak ölmüştü.Bu sene 1 yaşındaki bir Manzano'yu gölge bir konumda altı açık bir saksı içine dikerek yeni bir çalışma yaptım.Köklerin sınırlanması ve  kök bölgesinde muhtemelen yüksek sıcaklık,nem olumlu sonuçlar yarattı.Oldukça ihmal edilen bitki çok çarpıcı bir gelişim göstermemekle birlikte sonbaharda çiçek açtı ve hatta tohum kapsülü oluşturup büyütmeye başladı!Saksıda yetiştirdiğim bitkilerle karşılaştırıldığında çok büyük bir başarıdan sözetmek gerçekçi olmayacak. İstanbul'da Capsicum pubescens'ler saksıda yetiştirilmeye devam edecekler...